“Leg de lat net weer een stukje hoger”

Finalist Ruben van Haften uitgelicht

Ruben van Haften treedt met POPulair in verschillende theaters op, voor jong en oud. Theater, poppenspel, is zijn grote passie. ‘Beestenbende’ is een populaire show van Ruben. Wij interviewden hem over het ondernemerschap en zijn deelname aan de FOTY Awards. Het interview is onderdeel van een interviewserie die mede mogelijk wordt gemaakt door onze hoofdpartners NS-Business Card, Knab en MINI.

1. Hoe en waarom ben je ondernemer geworden?
Ik ben ondernemer geworden omdat poppenspel, theater en komedie echt heel erg bij mij passen en entertainment het mooiste vak is wat er is. Als kind was ik al een enorme fan van poppenspel en komedie: specifiek The Muppets en André van Duin, waarvan ik de laatste op de basisschool al nadeed. Ik kreeg een aantal jaar geleden een filmpje toegestuurd van een poppenspeler, Damon Scott, die meedeed aan Britain’s Got Talent 2007. Uiteindelijk behaalde hij de finale. Ik zag hem en was meteen geïnspireerd. Zo is het poppenspel begonnen. Mijn kerk kreeg in de gaten dat ik poppenspelen als hobby deed en vroeg me om een act voor te bereiden waaruit mijn eerste sketch voortkwam. Een paar jaar later studeerde ik SPH, een opleiding tot hulpverlener. Dit bleek achteraf niet bij me te passen.  Ik besloot een tussenjaar te nemen om me honderd procent te kunnen richten op het optreden. Inmiddels is dit al drie jaar geleden en heb ik POPulair dit jaar ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.

2. Wat doe je precies en voor wie?
Ik ben een poppenspeler en dus geen buikspreker. Je ziet dus wel mijn mond bewegen, maar ik breng de pop tot leven zodat dit niet opvalt. Ook zit ik niet in een poppenkast, wat betekent dat ik altijd zichtbaar ben en dus ook meespeel.  Ik geef zelfgeschreven komedieshows met gebruik van grote poppen. Ik speel dus altijd minimaal twee rollen tegelijk. Ik heb op dit moment de kindershow ‘Beestenbende’ en een komische sketch voor volwassenen, ‘Ruben & Carlos’. Ik heb op vele plekken mogen staan waaronder de Kinderkunstmarkt in Leiden, De Kids Days in Antwerpen, Podium Westland en vele theaters, open podia, scholen, kinderdagverblijven en vele andere plekken. Kijk voor alle optredens eens op www.pop-ulair.nl

3. Waarom doe je mee aan de FOTY Awards?
Poppenspel is iets wat steeds minder populair wordt. Ook wordt het vaak automatisch gekoppeld aan kinderentertainment. Die gedachte moeten we loslaten. Ook voor volwassenen is het zeker heel vermakelijk. Ik hoop dit te bewijzen met mijn komediesketches. Verder lees je bij vacatures voor poppenspelers  vaak dat het een pré is als je ervaring hebt, maar dat het niet verplicht is. Bij vacatures voor dansers, zangers en acteurs wordt wel bijna altijd geëist dat je veel ervaring hebt. Persoonlijk vind ik dit onderscheid erg jammer aangezien poppenspel een erg lastig vak is. Je speelt vaak meerdere rollen tegelijk. Helaas is poppenspel dus ondergewaardeerd in Nederland. Met mijn deelname hoop ik dus poppenspel meer onder de aandacht te brengen en te bewijzen dat het net zo goed een mooie en bijzondere kunstvorm is als bijvoorbeeld zingen, dansen en acteren.

4. Wat maakt jou uniek ten opzichte van andere ondernemers?
Veel mensen blijven binnen hun eigen veilige kaders. Je neemt bepaalde opdrachten dus ook niet aan, omdat dit niet honderd procent bij je oorspronkelijke plan past. Hier is niks mis mee, maar ik daag mezelf altijd uit. Toen ik nog geen show had, stuurde ik al mailtjes of ik kon optreden. Op  de middelbare school mocht ik van mijn docent geen drama kiezen voor het examenjaar. Theater was namelijk niks voor mij en ik kon dit beter niet doen. Ik besloot door te zetten en haalde een goed cijfer tot verbazing van de docent. Een ander voorbeeld: op de opleiding ‘deskundigheidsbevordering poppen – en objecttheater’ moesten we een eindpresentatie maken. Ik wilde per se een komedie voor volwassenen maken, omdat ik nu eenmaal al kindershows had. Ik zal het mezelf dus nooit makkelijk maken en dat houdt me scherp. Nu het poppenspel goed gaat, doe ik ook steeds meer opdrachten zonder pop. Denk hierbij aan (stem)acteren en anderen helpen met het vormen van hun programma’s. Het poppenspel zelf zal altijd blijven.

5. Hoe kom je aan klanten en waar zitten jouw klanten?
In het begin stuurde ik tientallen mailtjes met de vraag of ik ergens kon optreden. Op deze manier leerden mensen mij kennen. Tegenwoordig word ik vaker gevraagd voor opdrachten dan dat ik zelf mailtjes stuur. Mensen ontdekken mij door middel van mond-tot-mondreclame, sociale media en radio-interviews. De klanten zijn over het algemeen directeuren van scholen en theaters en organisatoren van evenementen.

6. Hoeveel ben je waard per uur?
Lastig te zeggen. Op het moment heb ik vier verschillende programma’s namelijk de kindershow ‘Beestenbende’, de volwassenensketch ‘Ruben & Carlos’, shows voor de feestdagen en een workshop poppenspel. Ook is het mogelijk om zelf een thema te kiezen. De prijs van de programma’s hangt af van wat je wilt hebben, hoe vaak op een dag dit moet gebeuren en waar dit is. Ook is de prijs van een al vaststaande show anders dan van een themashow. Ik reken dan ook nooit een uurtarief, maar een prijs per opdracht.

7. Hoe blijf je op de hoogte van je vakgebied?
Ik ben lid van NVP-UNIMA: de Nederlandse Vereniging voor het poppenspel. Deze vereniging brengt een blad uit (Wereld van het Poppenspel) dat compleet aan het vak toegewijd is. Daarnaast bezoek ik regelmatig voorstellingen van andere poppenspelers en comedians. Ook volg ik regelmatig workshops voor poppenspelers om mijn eigen kennis te vergroten. Zo heb ik ook de opleiding ‘Deskundigheidsbevordering poppen – en objecttheater’ van het Haags Theaterhuis gevolgd.

8. Wat doe je over 5 jaar?
Over 5 jaar ben ik nog steeds bezig met het poppenspel, maar heb ik de andere activiteiten ook zeker uitgebreid (acteren, presenteren, schrijven en voice-over). Daarnaast hoop ik ook andere makers te begeleiden bij hun activiteiten.

9. Hoe zie jij je toekomst?
Ik zie de toekomst positief in. De naamsbekendheid van POPulair wordt groter, er zullen steeds meer optredens komen en ik krijg er steeds meer andere opdrachten buiten het poppenspel bij zoals (stem)acteren en schrijven voor anderen. Ook werk ik steeds meer samen met andere theatermakers, waar ik zelf ook weer heel veel van leer. Dit zal in de toekomst alleen maar meer worden.

10. Hoe hou je je werk leuk?
Als ik van een halfuurdurende show alleen het script zou volgen, ben ik in een kwartiertje klaar. Maar de laatste vijftien minuten moeten ook gevuld worden. Dit doe ik door te improviseren. Improvisatie is erg leuk om te doen omdat je zelf ook nooit weet wat er gaat gebeuren. Iedere groep is namelijk anders en stelt andere eisen aan je. Eigenlijk laat je je leiden door wat het publiek op dat moment van je wil.  Geen enkele show is dus volledig hetzelfde. Wanneer ik op een dag meerdere keren speel, komt het publiek dan ook regelmatig vaker terug.

11. Wat is jouw belangrijkste tip voor andere freelancers, interim professionals en zzp’ers in Nederland?
Laat je nooit door niemand tegenhouden als je iets wil bereiken, zoals ik dat ook niet deed met mijn dramadocent. Je weet zelf het beste waar wel en niet je kwaliteiten liggen. Daag jezelf ook uit: als je iets bereikt hebt, leg je de lat net weer een stukje hoger. Zo hou je jezelf scherp.